Benjamin Vandevandel, gedetacheerd pedagogisch medewerker bij Jeunes FGTB, ontmoette Danna Vargas, een jonge Colombiaanse werkneemster en vakbondsmilitante gespecialiseerd in arbeidswetgeving. Het volgende artikel is gebaseerd op hun discussie en bedenkingen.

Door Benjamin Vandevandel (Jeunes FGTB) en Yolanda Lamas (IFSI-ISVI)

De vakbeweging is van nature internationalistisch. Wanneer wij de belangen van één werknemer of werkneemster verdedigen, verdedigen wij de belangen van álle werkenden. Zo komt ook IFSI-ISVI, het instituut voor internationale vakbondssamenwerking van het ABVV, op voor de belangen van werknemers en werkneemsters in Afrika, Latijns-Amerika en Azië. IFSI-ISVI wil bijdragen aan de capaciteitsopbouw van de ABVV-partners door samen met hen vijfjarenprojecten, medegefinancierd door de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, op te zetten.

ISVI werkt momenteel samen met de CUT [Central Unitaria de Trabajadores] aan een project voor jongeren in Colombia. Jongeren worden meer dan hun oudere collega’s geconfronteerd met discriminatie. Ze moeten het doen met het ene “rotcontract” na het andere. En dit zal duren  zolang zij wegblijven van de vakbonden en niet opkomen voor hun sociale rechten. Het project wil de verdediging van de rechten van jongeren en hun vertegenwoordiging binnen vakbonden versterken. Het percentage jonge Latijns-Amerikanen dat lid is van een vakbond is zeer laag, namelijk 1% in vergelijking met 4% voor oudere werknemers. Is het een kwestie van vertrouwen of een gebrek aan belangstelling? De CUT wil haar jongerenafdeling versterken en jongeren bewustmaken van de noodzaak zich bij een vakbond aan te sluiten, opdat zij hun rechten beter zouden kunnen verdedigen. Aangezien de problemen waarmee jongeren te maken krijgen, vaak dezelfde zijn over de hele wereld, wordt ook Jeunes FGTB bij het nieuwe project voor 2022-2026 betrokken. Jonge vakbondsmilitanten kunnen zo samenwerken om mogelijke oplossingen te vinden.

“Een paar uur overleggen met een Colombiaanse collega herinnert ons eraan hoe universeel kwesties als toegang tot solidariteitsmechanismen en respect voor de arbeidswetgeving zijn. Danna werpt licht op de situatie van jongeren die voor telecombedrijven en digitale platforms werken,” legt Benjamin uit.

Danna’s verhaal is veelzeggend: “Ik werd gecontacteerd door werknemers van de Franse multinational en wereldleider in callcenters, Teleperformance, die een kantoor heeft in Bogotá. De gemiddelde leeftijd in het bedrijf ligt tussen 18 en 22 jaar en de callcentersector is een broeinest van overtredingen van de arbeidswetgeving. Hun lunchpauze bedraagt slechts 15 minuten. We stelden veel gevallen van pesten op het werk en van seksuele intimidatie vast, evenals gebroken beloften voor bonussen voor goede verkoopresultaten, enz.. De pandemie heeft de situatie nog verergerd: werknemers en werkneemsters moesten werken zonder maskers of toegang tot ontsmettingsgel. Zij die van thuis uit werken gebruiken hun eigen apparatuur en het bedrijf biedt slechts 50.000 Colombiaanse pesos voor internetabonnementen die 100.000 pesos kosten! Het gemiddelde salaris in het bedrijf is 1.200.000 pesos (274 euro), slechts 200.000 pesos boven het minimumloon van één miljoen pesos (228 euro). De kosten zijn enorm. Daar komt nog bij dat er bij de werknemers thuis een camera is geïnstalleerd om hen in de gaten te houden, wat een ernstige inbreuk op hun privacy is.”

Danna is getuige van een uiterst moeilijke situatie, nog verergerd door de COVID19-pandemie, in een land dat volgens de Global Rights Index van het Internationaal Vakverbond – IVV al tot de tien grootste overtreders ter wereld behoort als het gaat om de onderdrukking door de staat van arbeids-, vakbonds-, milieu- en inheemse rechten.

Colombia is berucht vanwege het hoge percentage informele arbeid (officieel 47,7% in augustus 2021, maar de CUT meldt een percentage van meer dan 60%), en vanwege het grote aantal mensenrechten- en milieuactivisten dat in het land wordt vermoord: 542, waaronder 22 vakbondsmensen. Werken als militant is een risicovolle bezigheid en de huidige regeringsplannen beloven geen enkele verbetering. Het Congres debatteert momenteel over wetgeving om de werkgelegenheid voor jongeren onder de 28 jaar te stimuleren. Of het nu gaat om de wet op de eerste baan of de verlenging van opleidingsperiodes, de vakbonden zien de maatregelen meer als een manier om werkgevers te helpen zich na de Covid19-crisis te herpakken door hen aan te bieden de lonen en sociale zekerheidsbijdragen voor jongeren te verlagen. Het komt er uiteindelijk op neer dat jongeren minder gaan verdienen en minder of helemaal geen sociale zekerheid hebben.

Jonge vakbondsleden worden opgeroepen om geen steun te verlenen aan een discriminerende wet

Colombia… België… de internationalisering van de strijd tegen de opkomst van autoritarisme is een feit.

De getuigenissen van kameraden aan de ander kant van de Atlantische Oceaan tonen aan dat ook in Europa waakzaamheid geboden is. Ondanks ‘democratisch’ genoemd te worden, is de recente veroordeling van 17 Belgische vakbondsleden wegens ‘het opzettelijk hinderen van het verkeer’ slechts één voorbeeld van hoe werkgevers en politiek rechts altijd diegenen zullen aanvallen die opkomen voor de belangen van de werkenden. In Colombia worden ze vermoord, in Europa worden ze vervolgd: dit zijn twee aspecten van het geweld dat overal ter wereld wordt gepleegd door werkgevers en hun bondgenoten van rechts en extreemrechts.

Ons gesprek met Danna doet ons beseffen hoe cruciaal het is om vakbondsstrijd, strijd voor het milieu, strijd voor inheemse volkeren enz. te internationaliseren. Overal waar rechten verloren gaan of niet gerespecteerd worden, lijdt de hele werkende klasse onder de gevolgen.

De wereld is complex, multicultureel en het ene maatschappijmodel kan niet zonder nuance op het andere worden overgezet. Maar geen enkele werknemer ter wereld zal de toegang tot onderwijs, gezondheidszorg, de eerbiediging van de arbeidsrechten en het respect voor diens milieu, weigeren. De strijd die Danna in Colombia voert, is dezelfde als die van vakbondsmensen over de hele wereld: “Jonge mensen moeten worden opgeleid om hun leven lang te strijden voor een fatsoenlijke werkomgeving. Wat in Colombia gebeurt, heeft ook gevolgen voor Europa, en wat in Europa wordt beslist, heeft gevolgen voor jongeren in Colombia: de internationalisering van onze strijd is essentieel, want zelfs de meest autoritaire regeringen worden niet graag onder druk gezet.

Lees de tekst in het Engels hier: https://www.ituc-csi.org/The-fight-of-young-call-centre-workers-in-Colombia-is-an-international-struggle