Onze partnerlanden

Pays Action

De context

Vóór de wereldwijde economische schok als gevolg van de pandemie had Ivoorkust een van de meest robuuste economieën in Afrika en was het sinds 2012 met gemiddeld 8% per jaar gegroeid. Het land blijft niettemin het economische centrum van Franstalig West-Afrika en oefent een aanzienlijke invloed uit in de regio.

Côte d’Ivoire is de werelds grootste exporteur van cacaobonen. Na twee decennia van mislukte interventies in de cacaosector vechten de cacaoboerengemeenschappen nog steeds tegen de gevolgen van armoede, kinderarbeid, mensenrechtenschendingen en ontbossing. Na twintig jaar retoriek zijn de uitdagingen op het terrein nog steeds even groot. Armoede is een dagelijkse realiteit voor vrijwel alle Ivoriaanse cacaoboerenfamilies, kinderarbeid blijft schering en inslag en oude bossen worden nog steeds gekapt om plaats te maken voor de cacaoproductie. Onder druk van campagnes en publicaties van NGO’s over de wantoestanden hebben steeds meer chocoladebedrijven om regelgeving gevraagd de afgelopen twee jaar. Belangrijke mondiale actoren zoals de Europese Unie zetten zich in voor de invoering van wetgeving in de sector. Belangrijk in dit opzicht is ook de evolutie waarbij de twee grootste cacaoproducenten ter wereld, Ivoorkust en Ghana, een partnerschap hebben gevormd om de prijs voor de cacaoboeren op te drijven.

Syndicaal gezien is Côte d’Ivoire geen gemakkelijk land om te opereren. Volgens de Global Rights Index van het IVV is er sprake van het systematisch schenden van de rechten van werknemers en vakbonden in het land. Alhoewel er een duidelijk economische vooruitgang is de afgelopen jaren komt dit niet ten goede aan de overgrote meerderheid van de bevolking. De helft van de Ivoriaanse bevolking moet rond komen met minder dan 1 EUR per dag. De informele sector is dan ook zeer groot in Côte d’Ivoire. Een vakbond oprichten is een moeilijke en complexe aangelegenheid. De syndicalisatiegraad in het land ligt zeer laag en de uitdagingen voor de vakbonden en werknemers zijn groot.

In Côte d’Ivoire veranderde het klimaat jammer genoeg al drastisch. 90% van het Ivoriaanse bosoppervlak is in de afgelopen 60 jaar verdwenen, waardoor Ivoorkust een van de Afrikaanse landen is met het hoogste jaarlijkse ontbossingspercentage. Volgens de meest recente studies zal er bij dit tempo van ontbossing in 2035 in Ivoorkust minder dan 2 miljoen hectare bos overblijven en in het zuidelijke deel helemaal geen, behalve in de beschermde gebieden.

Samenvatting interventielogica (Geografische focus, sectoren, strategieën, doelstellingen, partnerschappen en eventuele synergiën)

Het programma van het ISVI in Ivoorkust heeft als doelstelling om de arbeidsomstandigheden in de cacaosector te verbeteren. In de cacaoteelt is er specifieke aandacht voor de problematiek van kinderarbeid. Het ISVI ondersteunt twee sectorvakbonden in het realiseren van betere arbeidsvoorwaarden en het beter informeren en organiseren van de werknemers en cacacoboeren. FEDENASAC.CI (Fédération Nationale des Syndicats du secteur Agriculture et Connexe de Côte d’Ivoire) verenigt onder meer de werknemers en boeren uit de cacaoteelt. FENSTIAA-CI (Fédération Nationale des Syndicats des Travailleurs des Industries Alimentaires et Assimilées de Côte d’Ivoire) vertegenwoordigt o.a. de werknemers uit de cacao-verwerkende bedrijven in Côte d’Ivoire (Barry Callebaut, Nestlé, Cargill, Olam, etc.). Het zijn deze twee partnervakbonden die versterkt worden via het programma. Beide partners zijn aangesloten bij de interprofessionele Ivoriaanse vakbondskoepel UGTCI (Union Générale des Travailleurs de Côte d’Ivoire) die de lokale coördinatie van dit programma op zich neemt. De interventie van ISVI in Ivoorkust wordt ten slotte ondersteund door ABVV-HORVAL die werknemers vertegenwoordigt uit dezelfde cacaobevoorradingsketen en dezelfde multinationale ondernemingen als de Ivoriaanse partnervakbonden. ABVV-HORVAL versterkt de capaciteiten van de vakbondsmilitanten uit noord en zuid door hen samen te brengen en uitwisseling te organiseren binnen deze multinationale bevoorradingsketen.

Deze partnerschappen in Côte d’Ivoire spitsen zich toe op verschillende doelstellingen en strategieën:

• Organiseren: ledenstijging en meer vakbondsafdelingen (syndicats de base) binnen de cacaoteelt en cacao-verwerkende industrie in Côte d’Ivoire
• Sociale dialoog: meer bedrijfscao’s in de sector, verbetering bedrijfscao’s op vlak van arbeidsvoorwaarden, premies, ziekteverzekering, aanvullend pensioen, etc. Opstarten van een bipartiete sectorale sociale dialoog binnen de cacaoverwerkende industie en opstarten tripartiete sociale dialoog binnen de cacaoteelt over de cacaoprijs.
• Financiële duurzaamheid: verbeteren van systeem en intern management vakbondsbijdragen
• Gender: meer vrouwelijke leden werven en specifieke sensibilisering rond gender problematieken
• kinderarbeid: Capaciteitsversterking via sensibilisering van cacaoboeren over de problematiek. Oprichten en opleiding voor lokale toezichtcomités (comités de vigilance) tegen kinderarbeid in de cacao producerende zones.
• Internationale en nationale uitwisseling over cacao bevoorradingsketen: internationaal en nationaal netwerk binnen de bevoorradingsketen versterken via uitwisseling van informatie en ervaringen.

De activiteiten zullen plaats vinden in volgende regio’s binnen Côte d’Ivoire:

• Abidan
• San Pedro
• N’Douci
• Gagnoa
• Soubré
• Aboisso
• Abengourou
• Divo

Samenvatting van de belangrijkste activiteiten

• Vormingssessies voor vakbondsleiders
• Vormingssessies voor vakbondsafgevaardigden in de ondernemingen
• Thematische uitwisselingen op nationaal en internationaal niveau
• Strategische vergaderingen tussen de betrokken vakbonden uit de cacaobevoorradingsketen
• Ontwikkelen van gemeenschappelijke syndicale positienota
• Sensibiliseringsacties in de bedrijven en plantages met de werknemers en telers uit de sector
• Mobiliseringsacties met de werknemers uit de sector
• Belangenbehartiging en beleidsbeïnvloeding
• Vergaderingen tussen vakbondsvertegenwoordigers en werkgevers in het kader van de sociale dialoog